Co to są herbicydy i jak działają?
Herbicydy to środki chemiczne lub biologiczne przeznaczone do niszczenia niepożądanych roślin, czyli chwastów. Mogą działać:
- systemicznie – przenikając do wnętrza rośliny i przemieszczając się z sokami do całego organizmu,
- kontaktowo – działając powierzchniowo w miejscu kontaktu z liściem lub łodygą.
W zależności od rodzaju, herbicydy mogą być:
- selektywne – działające tylko na określone gatunki chwastów,
- nieselektywne (totalne) – niszczące całą roślinność.
Ich zastosowanie pozwala ograniczyć konkurencję o wodę, światło i składniki odżywcze, dzięki czemu rośliny uprawne mogą rozwijać się bez zakłóceń.
Rodzaje herbicydów stosowanych w rolnictwie
W zależności od fazy rozwoju uprawy i rodzaju zachwaszczenia, stosuje się:
- herbicydy doglebowe – stosowane przed wschodami, hamują kiełkowanie nasion chwastów,
- herbicydy nalistne – stosowane po wschodach chwastów, działające kontaktowo lub systemicznie,
- herbicydy przedwschodowe – aplikowane tuż po siewie, jeszcze przed pojawieniem się chwastów.
Nowoczesne herbicydy zawierają często mieszaniny kilku substancji aktywnych, co pozwala zwalczać szerokie spektrum chwastów jedno- i dwuliściennych, w tym gatunki odporne na tradycyjne metody odchwaszczania.
Zastosowanie herbicydów w uprawach
Herbicydy są stosowane w różnych typach upraw, w tym:
- zboża ozime i jare (pszenica, jęczmień, żyto, owies),
- rzepak ozimy i jary,
- kukurydza,
- buraki cukrowe,
- warzywa polowe i strączkowe,
- sady i plantacje jagodowe,
- uprawy przemysłowe (np. len, konopie, rośliny energetyczne).
Ich użycie zapewnia skuteczną kontrolę zachwaszczenia w okresie krytycznym dla wzrostu roślin, co ma kluczowe znaczenie dla wielkości i jakości plonu.
Korzyści ze stosowania herbicydów
- Większe plony – eliminacja konkurencji ze strony chwastów poprawia warunki wzrostu roślin uprawnych.
- Lepsze wykorzystanie nawozów – ograniczenie strat wynikających z pobierania składników przez chwasty.
- Wyższa jakość zbiorów – brak zanieczyszczeń nasionami chwastów.
- Zwiększenie efektywności pracy – ograniczenie konieczności mechanicznego pielenia lub interwencji naprawczych.
- Możliwość precyzyjnego zarządzania zachwaszczeniem – dostosowanie substancji czynnych do konkretnych problemów polowych.